فهرست مطالب
علت خشک شدن برگ بونسای افرا ژاپنی / چینی چیست ؟ چرا بونسای افرای من خشک شد ؟ برگهای بونسای افرا من خزان کرده. یک هفته بعد از خرید افرا من خشک شد و……
اینها سوالاتی است که اکثر افراد مدت کوتاهی بعد از خرید بونسای افرا با آن مواجه میشوند. در این مطلب قصد دارم به روشی متفاوت درخت افرا را معرفی کنم . ابتدا با بررسی شرایط نگهداری و علل خشک شدن برگهای بونسای افرا و سپس با معرفی درخت.
علت خشک شدن برگهای بونسای افرا
یکراست به سراغ اصل مطلب میروم .
- بونسای افرا مناسب نگهداری در داخل منزل نیست.
- بونسای افرا نیاز به آب و هوای معتدل و خنک دارد (دمای تابستان حداکثر ۲۵ درجه)
- بونسای افرا نیاز به رطوبت بالای هوا دارد (رطوبتی مشابه گلخانه یا شمال کشور)
- بونسای افرا نیاز به گردش هوای بالا و عاری از آلودگی دارد.
- بونسای افرا گیاهی حساس است که نیاز به مراقبت تخصصی دارد.
خلاصه مطالب بالا این است. بونسای افرا ژاپنی / چینی مناسب اقلیم گرم و خشک ایران نیست (میتوان در شمال کشور تحت شرایطی نگهداری کرد)
در ادامه مطالب به راهکارهایی اشاره میکنم که در صورتی این درخت را قبلا خریدهاید چطور از آن نگهداری کنید.
حقایق نگهداری افرای ژاپنی
▪️ در برخی از کانالهای تلگرام، اینستاگرام، سایتها و نمایشگاههای گل و گیاه، درختچههای کوچک و کوتوله افرای ژاپنی را در گلدانهای تخت کاشته و به نام بونسای که مناسب فضای بیرونی و آپارتمانی است به بفروش میرسانند.
▪️ این درختان معمولا در بهار بفروش میرسند، که آب و هوا معتدل و خنک است و درختان در محیط گلخانه آماده شدهاند و هیچگونه تکنیک بونسایی در آنها مشاهده نمیشوند.
با خرید آنها و انتقال به محیط خانه درخت شروع به ریزش برگ و از بین رفت میکند.
▪️ بونسای افرای ژاپنی که درگروههای باغبانی تلگرام و یا پیجهای اینستاگرام به اشتراک گذاشته میشود در شرایط محیطی خانه و در بیشتر نقاط ایران قابل نگهداری نیست، پرورش دهنده یا از ساکنان شمال کشور است یا از امکانات گلخانه ای بر خوردار است.
▪️ پس نگهداری از درخت افرای ژاپنی آسان و راحت نیست. برای پرورش این گیاه ابتدا باید درخت را شناخت. امکانات و نیازهای درخت را در نظر داشت، چه در شمال کشور که نسبتاً با مشکل کمتر روبرو هستیم چه در مناطق خشک وگرم کشورمان که با مشکلات بیشتری روبرو هستیم. پس در انتخاب نهال دقت کافی داشته باشیم و هزینه اضافه نکنیم.
علت خشک شدن بونسای افرا ژاپنی بومی نبودن و عدم سازگاری با آب و هوای کشور ما است.
قبلا در مقالههای مختلفی مثل راهنمای خرید بونسای و آموزش جامع ساخت بونسای و مقالات دیگر به این مهم اشاره داشتم.
معرفی گیاه افرا ژاپنی
شناسه گیاه شناسی
نام رایج: افرا ژاپنی
نام علمی: Acer palmatum
نام انگلیسی: japanese Maple
نام خانواده: Aceraceae,or, Sapindaceae
راسته: Sapindales
جنس: Acer
گونه: Palmatum
افرای ژاپنی بومی ژاپن، چین، کره، جنوب روسیه و شرق مغولستان است این درخت ارقام و گونههای متفاوتی دارد که امروزه به خاطر رنگ و شکل برگها مورد توجه قرار گرفته.
تفاوتهایی از نظر ارتفاع، اندازه برگ و رنگ با یکدیگر دارند. برخی پایه کوتاه و از نیم متر بلندتر نمیشوند و برخی ارتفاعی ۲۵ تا ۳۰ متر دارند. برخی آفتاب را میپسند و برخی سایه دوست هستند. امروزه حدود ۳۰۰ واریته مختلف افرا تولید میشود که از آنها حدود ۴۰ رقم مختلف در گلدان پرورش داده میشوند.
افرای ژاپنی درخت زیبایی است که شاخهها و تنه آن در نهال جوان همچون درخت کهنسال است. برگها در بهار و پاییز تغییر رنگ خیره کنندهای دارند به همین دلیل محبوبیت بالایی در دنیا و در طراحی باغ و فضای سبز دارد.
در بین درختان برگ پهن دو درخت که در سراسر جهان در بین بونسایکارها طرفدارن زیادی دارد. افرای ژاپنی و درختچه آزالیا.
متاسفانه این دو گیاه در بیشتر مناطق کشورمان با آب و هوای خشک و آفتاب سوزان سازگار نیستن. در کشور ما تنها آب هوای نسبتاً مناسب برای این دو گونه شمال کشور است، که متاسفانه تابستان و زمستان شمال هم تا حدودی محدود کننده و نامناسب برای این دو گیاه هستند.
افرا ژاپنی در تابستان گرم و تا حدودی بدون باران و دمای بالاتر از ۳۰ درجه شمال دچار سوختگی حاشیه برگها میشود و در پاییز تغییر رنگ با سوختگیهای تابستان همراه است و رنگهای زیبای پاییزیی با سوختگی حاشیه برگ، زیبایی درخت را تحت شعاع خود قرار میدهد.
نیاز های محیطی افرا ژاپنی
اکثر ارقام افرای ژاپنی تقریبا نیازهای محیطی مشابه دارند.
خاک بونسای افرا ژاپنی
بیشتر بونسایکاران ژاپن و غرب از ترکیب پومیس و آکاداما استفاده میکنند.
نوع خاک مناسب این درخت خاک سبک با زهکشی خوب (شنی تا لومی) و کمی اسیدی است که بهتر است در زمان کاشت، ترکیب آلی کمپوست به خاک آن افزوده شود. خاکی که در ژاپن برای بونسای افرا استفاده میشود آکاداما است. به دلیل در دسترس نبود این نوع خاک میتوانید از ترکیبهای زیر استفاده کنید.
ترکیب پیت ماس( برای اسیدی شدن خاک) شن و پرلیت
ترکیب پیت ماس، لیکا و پرلیت
ترکیب پیت ماس و پومیس
به ترکیبهای بالا میتوان به میزان ۵ تا ۱۰ درصد زغال و زئولیت اضافه کرد.
دما مناسب بونسای افرا ژاپنی
دمای مناسب برای بونسای افرا ژاپنی صفر تا ۲۴ درجه است. داغ شدن هوا در تابستان برای گیاه مشکل ساز میشود خصوصا بادهای گرم تابستان. افرای ژاپنی نسبت به سرمای شدید و وزش شدید باد حساس است به همین علت باید در مناطق محفوظ کاشته شود.
بهتر است در فصل تابستان گلدان را در سایه نگهداری کنیم که از نور مستقیم خورشید و باد گرم در امان باشد. بهتر است برای بونسای افرا ژاپنی از گلدانهای سفالی استفاده شود تا از داغ شدن ریشه و صدمه به آن جلوگیری شود.
هوای داغ و وزش بادهای گرم تابستانی منجر به خشکیدن و قهوهای شدن نوک و حاشیه برگهای افرا می شود.
نور مناسب بونسای افرا ژاپنی
نور مستقیم آفتاب درصبح و عصر که تابش مستقیم و سوزان ندارد برای گیاه به خاطر رنگ برگها لازم است ( در صورتی افرا قرمز نور مناسب دریافت نکند رنگ برگها به سبز متمایل میشود) پس در سایه آفتاب نگهداری و از آفتاب میانه روز محافظت شود.
آبیاری بونسای افرا ژاپنی
بونسای افرا ژاپنی خاک خشک را دوست ندارد و از نمدار و مرطوب بودن خاک لذت میبرد. پس باید آبیاری منظم باشد. آبیاری باید متناسب با نیاز گیاه باشد، آبیاری زیاد و غرقاب کردن گیاه منجر به زردی برگ و ریزش برگ و پوسیدگی ریشه خواهد شد.
تغذیه بونسای افرا ژاپنی
از کودهای دامی به هیچ عنوان در بونسای استفاده نمیشود. برای تغذیه گیاه از کودهای کامل حاوی ریزمغذی ها استفاده کنید. کود را حتما از مراکز معتبر خریداری کنید و طبق بروشور آن استفاده کنید.
کودهای NPK 20 20 20 را میتوانید هر ۲ هفته یکبار از اوایل بهار تا اواخر پاییز استفاده کنید.
استفاده از کودهای جلبک دریایی و هیومیک اسید به شادابی گیاه کمک میکند.
بعد از تعویض گلدان و هرس ریشه حداقل ۱ ماه کوددهی انجام نشود.
تکثیر بونسای افرا ژاپنی
نحوه تکثیر آن به صورت بذر، خوابانیدن شاخه و پیوند است. برای ازدیاد میتوان از ماه فروردین تا خرداد از شاخههای جوان یک ساله قلمه تهیه کرد و در خاک مرغوب و سبک کشت گردد. به جهت محافظت از سرمازدگی بهتر است هرس پاییزه انجام نشود.
هرس بونسای افرا ژاپنی
هرس ریشه و شاخه بونسای افرا ژاپنی اواخر زمستان و بعد از رفع یخبندان انجام میشود. زمانی جوانه متورم شده و قبل از باز شدن.
سیمبندی و فرمدهی را میتوان در بهار انجام داد و هرس برگ (هرس برگ فقط توسط افراد حرفهایی انجام میشود) در نیمه تابستان
یکی دیگر از علت های خشک شدن بونسای افرا ژاپنی هرس برگ توسط افراد تازه کار است. اگر دانش کافی ندارید جدا از هرس برگ خصوصا در شهرهایی با آب و هوای خشک خودداری کنید.
آفات وبیماری افرای ژاپنی
شته، تریپس، کنه و شپشک از جمله آفات این گیاه محسوب می شوند.
این آفات از شیره گیاه تغذیه میکنند که در افرای ژاپنی منجر به چروکیدگی برگها بخصوص برگهای جوان میشود و باعث زرد شدن برگها و توقف رشد گیاه میشود.
بیماری های قارچی
از علت های خشک شدن بونسای افرا ژاپنی میتوان به این مورد اشاره کرد. با توجه به اینکه افرا نیاز به محیطی با رطوبت بالا دارد احتمال بیماریهای قارچی بالاست به همین دلیل گیاه باید به صورت مدام از نظر بیماریهای قارچی بازدید شود.
و در صورت مشاهده علائم غیر طبیعی بر روی برگها نسبت به درمان آن اقدام شود. تهویه هوای مناسب میتواند از بروز بیماری جلوگیری کند.
روش نگهداری از بونسای افرای ژاپنی
نگهداری و کاشت هر درخت در گلدان با هر آب و هوایی ممکن است، اما برای پرورش گیاهان همیشه باید گیاهی را انتخاب کرد که با حداقل شرایط محیطی زندگیمان بتوان بدون راهکارهای فراتر از امکانات ساده گیاه را در محیط خانه نگهداری کرد.
چنانچه خواستید درخت و گیاهی که حداقل شرایط محیطی برایش فراهم نیست را نگهداری کنید باید به شکل مصنوعی با صرف هزینه و وقت محیط مناسب را فراهم کنید.
بونسای افرای ژاپنی یکی از گیاهانی است که با آب و هوای بیشتر مناطق کشور ما سازگار نیست پس چه باید کرد؟
گلخانه
برای نگهداری افرای ژاپنی نیاز به گلخانه با امکانات ایجاد کننده هوای خنک در تابستان، شید کاهش دهنده نور خورشید ، مه پاش و فن برای ایجاد جریان هوا است. در زمستان باید از یخ زدگی و جریان باد سرد محافظت شود در غیر این صورت احتمال خشک شدن شاخهها وجود دارد که این امر در بونسای براحتی قابل جبران نیست.
افرای ژاپنی گیاهی رطوبت دوست است و از طرفی رطوبت عامل انواع بیماریهای قارچی است. سایه پسند است ولیکن بدون نور مستقیم آفتاب برگسار گیاه رنگهای خود را از دست میدهد افرای ژاپنی گیاهی است با پارادوکسهای بسیار که برای داشت و نگهداری از آن باید توجه کافی کرد.
در شمال کشور زمانی که درخت در فضای باز است سوختگی برگها در گرما داغ تابستان با رشد سریعی که درخت در اواخر تابستان دارد پوش داده میشود و برگها در پاییز زیبایی مورد قبول را دارند.
ولی چنانچه در گلدان نگهداری شوند به خاطر رشد اندک سوختگی برگها پوشش داده نمیشود. و در پاییز نمای زشت را به برگسار میدهد. این سوختگی در شمال با اندکی صرف وقت در نگهداری و استفاده از فیلتر نور خورشید قابل جلوگیری است. اما در مناطق خشک فقط با ایجاد محیط مصنوعی قادر به پرورش بونسای افرای ژاپنی هستیم.
نکته: بدلیل رطوبت مناسب شمال کشور خصوصا شهرهایی مثل رامسر که قطب تولید افرا کشور است بعد از رفع گرمای تابستان با هرس برگ میتوان باعث تولید برگهای جوان و زیبا شد. اما این نوع هرس نیاز به تجربه و علم کافی دارد.
بونسای افرا ژاپنی
افرا یکی از ایدهآل ترین گزینهها برای بونسای است. برگهای زیبا ،خزان فوقالعاده، هرس پذیری، رشد مناسب، تنه با پوستی زیبا و امکان ساخت نباری عالی و… اما متاسفانه این گونه مناسب نگهداری در اکثر نقاط کشور نیست.
بونسای افرا والترپال در سال ۲۰۱۵
این بونسای توسط والترپال درسال ۱۹۹۳ در سوییس خریداری شده ، عکس زیر مربوط به سال ۱۹۹۳ هست.
عکس زیر مربوط به تغییرات درخت افرا که طی ۶۸ سال (۱۹۳۳ تا ۲۰۰۱) پرورش و کار به روی آن انجام گرفته.
بونسای افرا ژاپنی روند تغییرات طی ۴۰ سال. عکس از انجمن ملی بونسای ژاپن
گالری
ویدئو زیباترین بونسایهای افرا جهان
استفاده از مطالب و محتوای سایت بونسایکار با درج لینک و ذکر منبع محدودیتی ندارد.